Từ năm 2017 đến nay, toàn tỉnh đã chuyển đổi được hơn 31.130ha đất lúa kém hiệu quả sang rau màu, cây ăn trái, vượt kế hoạch đề ra.

Chuyển đổi diện tích sản xuất trồng rau màu tăng thu nhập

Hiệu quả kinh tế cao

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Sĩ Lâm khẳng định, các mô hình chuyển đổi mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với trước đây. Điển hình như sản xuất các loại rau ăn lá có lợi nhuận bình quân từ 120-150 triệu đồng/ha/năm; mô hình trồng xoài, bưởi đạt 500-800 triệu đồng/ha sau 3 năm đầu tư. Nhiều mô hình chuyển đổi hiệu quả xuất hiện: nông dân huyện Chợ Mới chuyển đổi diện tích đất lúa sang trồng xoài 3 màu, cát Hòa Lộc, cam, bưởi; nông dân huyện Châu Phú trồng nhãn xuồng cơm vàng Khánh Hòa 130ha, đã được phân hạng sản phẩm OCOP 3 sao. Tổng diện tích xoài keo toàn tỉnh 2.063ha, tập trung chủ yếu tại huyện An Phú và TX. Tân Châu, được Công ty TNHH Nông nghiệp Hoàng Phan ký kết tiêu thụ (khoảng 350ha tại xã Vĩnh Xương, TX. Tân Châu) và xã Phú Hữu, huyện An Phú)...

Bên cạnh các loại cây ăn trái chủ lực (xoài, nhãn, chuối, cây có múi), một số địa phương hình thành vùng trồng cây ăn trái tiềm năng (sầu riêng, bơ, thanh long…), đa dạng chủng loại cây ăn trái của tỉnh. Hiện nay, tỉnh hình thành nhiều vùng sản xuất chuyên canh, tập trung quy mô lớn, như: cây ăn trái (huyện Chợ Mới, Tri Tôn, Tịnh Biên, An Phú); rau màu (huyện Chợ Mới, Châu Phú, An Phú, TP. Long Xuyên, TP. Châu Đốc); lúa nếp (huyện Phú Tân, Châu Phú)… gắn với liên kết, tiêu thụ theo chuỗi giá trị nông sản, đảm bảo chất lượng và nhu cầu thị trường.

Là địa phương có diện tích sản xuất lớn, 6 tháng đầu năm 2021, huyện Chợ Mới chuyển dịch 251,6ha từ đất lúa sang rau, màu, cây ăn trái; nâng tổng diện tích đã chuyển dịch lên hơn 8.790ha. Diện tích trồng cây ăn trái tiếp tục phát triển lên 7.583ha, trong đó diện tích trồng xoài chiếm 6.366ha (diện tích xoài sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP 704ha).

Theo kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang rau, màu và cây ăn trái giai đoạn 2021-2025 của UBND tỉnh, tổng diện tích phải thực hiện hơn 34.081ha. Trong đó, nhóm rau, dưa các loại 7.108ha (cây ớt, đậu bắp Nhật, đậu nành rau, bắp thu trái non và rau dưa các loại); cây màu 12.764ha (chủ yếu mè, bắp các loại, cây thuộc nhóm họ đậu và nhóm cây có củ, cây cao lương...); cây ăn trái 14.209ha (chủ yếu chuối, xoài, mít, nhãn, sầu riêng và cây có múi…).

Định hướng đến năm 2030, tỉnh chuyển đổi mô hình rau màu, cây ăn trái ứng dụng công nghệ cao, ưu tiên diện tích có điều kiện hạ tầng thuận lợi cho chuỗi liên kết với DN. Tiếp tục duy trì và khuyến khích diện tích cây ăn trái có hiệu quả, tiến đến hình thành ít nhất 2 vùng sản xuất chuyên canh cây ăn trái có liên kết với doanh nghiệp (DN) theo chuỗi giá trị hàng hóa. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa kém hiệu quả vừa nâng cao hiệu quả sử dụng đất, vừa duy trì quỹ đất trồng lúa, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, tăng thu nhập cho người dân, góp phần giảm nghèo, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Để thực hiện đạt mục tiêu, An Giang sẽ đẩy mạnh hỗ trợ nông dân về nguồn giống chất lượng, ứng dụng khoa học - kỹ thuật tiên tiến nhằm tăng năng suất, giảm giá thành; hỗ trợ thông tin thị trường giúp nông dân định hướng tốt việc chuyển đổi. Từng địa phương rà soát, bổ sung sản phẩm chủ lực phù hợp với điều kiện thực tế; khuyến khích người sản xuất ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất; trọng tâm là công nghệ sau thu hoạch; chế biến sản phẩm giá trị gia tăng từ sản phẩm rau màu và cây ăn trái.

Đồng thời, tăng cường hỗ trợ, thu hút DN, hình thành mô hình hợp tác xã kiểu mới (với sự đồng hành của DN có tiềm năng về liên kết và tiêu thụ sản phẩm), để tăng cường nhân sự, tiềm lực vốn, kỹ thuật sản xuất. Tích cực thành lập mới hợp tác xã trong khuôn khổ bản ghi nhớ giữa UBND tỉnh và Tập đoàn Lộc Trời, giúp tạo vùng nguyên liệu ổn định để tổ chức sản xuất theo quy mô và tiêu chuẩn của DN tiêu thụ, hình thành chuỗi giá trị khép kín. Tỉnh còn tăng cường hoạt động mời gọi và hỗ trợ DN đầu tư vào dự án sản xuất, chế biến sản phẩm nông sản theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực của địa phương.