Bộ trưởng Bộ KHĐT Nguyễn Chí Dũng và Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan tại cuộc đối thoại - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Kết nối thông tin thị trường đến nông dân 

Tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam chiều 30/12, chia sẻ về hiệu quả của chuyển hướng tư duy sản xuất của nền nông nghiệp hiện nay, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đề cao tinh thần xây dựng kinh tế tập thể. Đây là xu hướng Đảng, Nhà nước, Bộ NN&PTNT cũng như Hội Nông dân Việt Nam đang tích cực trợ giúp, hướng dẫn các hội viên, nông dân tham gia.

Hầu hết các giải pháp để phát triển "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh" đều đã được đề cập, nhấn mạnh trong Nghị quyết số 19-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XIII. "Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh giải pháp nâng cao năng lực của người nông dân, tôi mong bà con thẩm thấu được tinh thần đó. Việt Nam là đất nước có diện tích canh tác bình quân/hộ sản xuất rất nhỏ, mà diện tích nhỏ thì chi phí càng lớn", Bộ trưởng Bộ NN&PTNT chia sẻ.

Việc liên kết nông dân lại với nhau sẽ giúp người nông dân mạnh mẽ và tập trung được thông tin các thị trường đến người nông dân trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Đây cũng là một trong những thành tố giúp nông nghiệp đạt được kết quả như vừa qua dù xuất phát điểm sản xuất nông nghiệp còn manh mún.

Theo vị tư lệnh ngành Nông nghiệp đánh giá, việc chuyển đổi tư duy sản xuất đang được nhiều địa phương thực hiện cho kết quả bước đầu tích cực, "chúng ta cũng đang từng bước tích tụ ruộng đất, một trong những địa phương làm rất tốt chủ trương này là Thái Bình với CLB đại điền tập trung những nông dân sở hữu diện tích lớn. Bộ NN&PTNT cũng đang cùng các doanh nghiệp luôn đồng hành, trợ giúp bà con, ví dụ đang triển khai xây dựng vùng nguyên liệu cà phê ở Tây Nguyên", Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết.

Tại cuộc đối thoại, nông dân Y Pốt Niê đến từ buôn Kla, xã Dray Sáp, huyện Krông Anna, tỉnh Đắk Lắk quan tâm đến việc từ cuối năm 2024, Liên minh châu Âu (EU) sẽ cấm nhập khẩu cà phê trồng trên đất có nguồn gốc từ phá rừng và gây suy thoái rừng… vậy ngành Nông nghiệp có những giải pháp gì để đáp ứng yêu cầu này, nhất là về vấn đề quy hoạch vùng trồng cà phê đảm bảo phát triển bền vững thời gian tới?

Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh, các doanh nghiệp đã đầu tư rất lớn vào giống, vật tư nông nghiệp để cùng nông dân tạo ra những vùng nguyên liệu chất lượng. Điều này cũng là một trong những giải pháp thích ứng với quy định mới của Châu Âu như đại biểu vừa đề cập tới. Quy định này bắt đầu áp dụng từ 1/1/2025 với ba ngành lớn của chúng ta, trong đó có cà phê.

Để chuẩn bị tốt nhất cho việc thực thi quy định này, Bộ NN&PTNT đã cùng Hiệp hội cà phê ký chương trình hành động cụ thể, trợ giúp và đồng hành cùng nông dân hiểu để đáp ứng đúng quy định này. Bên cạnh đó, chúng ta đang trong quá trình đàm phán với họ và chúng ta vẫn còn thời gian để hoàn thiện. Tuy nhiên, chúng ta cần chuẩn bị sẵn sàng tâm thế thích ứng với những điều kiện ngày càng khắt khe của châu Âu không chỉ với cà phê mà với nhiều loại nông sản khác.

"Trách nhiệm của Bộ NN&PTNT là sẽ thông tin đầy đủ với bà con, sẽ có tổ tư vấn của Bộ cùng các đơn vị chuyên môn của Bộ giúp đỡ, đồng hành cùng nông dân", Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Quy hoạch và ứng dụng công nghệ để giảm rủi ro cho nông dân

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Nguyễn Chí Dũng cho rằng chưa bao giờ lĩnh vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn có một vị trí, vai trò, xứ mệnh quan trọng như hiện nay. Từ các kết quả đạt được, cho đên tư duy, các chuyển dịch, các nỗ lực cả hệ thống, từ Bộ NN&PTNT cho xuống đến các cơ sở trên thị trường, các doanh nghiệp, người nông dân đang góp sức rất là lớn cho việc đóng góp phát triển kinh tế nói chung, góp phần vào ổn định xã hội, chính trị.

"Mục tiêu cuối cùng là làm sao cho người nông dân luôn nở nụ cười trên môi, tức là luôn luôn có một công việc bền vững, có thu nhập ổn định và cao trên mảnh đất của mình, trên diện tích đất của mình", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ KHĐT đồng tình với quan điểm phát triển của ngành nông nghiệp là mục tiêu làm sao giá trị phải cao nhất trên một đơn vị diện tích. "Muốn làm được điều đó chúng ta phải dựa trên công nghệ cao chứ không phải công nghệ cao là mục tiêu cuối cùng. Công nghệ cao chỉ là công cụ, là phương tiện để chúng ta đạt được hiệu quả cao. Đấy là chuyển đổi tư duy rất quan trọng hiện nay", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho rằng việc quan trọng nhất là chúng ta sản xuất bán được ở đâu và cuối cùng người nông dân thu nhập được bao nhiêu trên đơn vị diện tích đấy.

Nhìn nhận về định hướng của ngành nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ KHĐT bày tỏ sự đồng tình cao nhưng ông cũng mong ngành nông nghiệp cần có những triển khai mạnh mẽ hơn. Ông đưa ra một ví dụ theo quan điểm của bản thân: "Trong nông nghiệp hiện nay có 4 khâu chính là: giống; phân bón, thuốc trừ sâu; nuôi trồng và thu mua chế biến bảo quản, bán ra thị trường. Người nông dân của chúng ta đang làm đúng khâu thứ 3, là nuôi, trồng. Tức là 3 khâu còn lại chưa làm được, mỗi một khâu giả sử giá trị gia tăng đó chiếm 25% thì hiện nay chúng ta mới làm được mỗi khâu nuôi, trồng chiếm 25%.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, hiện nay trong quy hoạch các vùng, 6 vùng kinh tế, Bộ KHĐT cũng tham mưu để mỗi vùng, mỗi khu vực sản xuất nông nghiệp phải có 1 trung tâm giống. "Phải hỗ trợ cho người dân về lưu trữ, bảo quản, phát triển các loại giống và cung cấp các loại giống giá rẻ, chứ không phải là chúng ta cứ đi nhập khẩu. Cùng với đó, mỗi vùng được quy hoạch phải hình thành các trung tâm chế biến, hay trung tâm đổi mới khoa học sáng tạo cho các khu vực", Bộ trưởng Chí Dũng nhấn mạnh.